سرویس فرهنگ و هنر مشرق - مشرق در دو گزارش تفصیلی برنامه صداتو و ممیزی را تحلیل کرد و نسبت این دو برنامه را با رخدادهای سال گذشته بررسی کرد. این دو برنامه به صورت خاص توسط زوج حامد جوادزاده و ریحانه سعیدیان از برنامه سازان سابق رادیو و تلویزیون ساخته شده است.
این زوج کارشان از رسانه ملی و رادیو آغاز کردند و پس از مدتی با گسترش زمینه فعالیت در پلتفرمها از بدنه صدا و سیما جدا شده و همکاری خود را با پلتفرم فیلیمو آغاز کردند.
«پرشان‌ایده» را محمد هادی خرسند {نوه «فرحبخش» صاحب قنادی مهمی در بازار} همراه با ریحانه سعیدیان، حامد جواد زاده، نرگس فتحی و علی زاهدی راه‌اندازی کردند و به تدریج تولیداتشان را گسترش دادند.
پس از چندی سایر شرکا از پرشان ایده کنار رفتند و جوادزاده و سعیدیان محوریت اداره آن را برعهده گرفتند. این تیم همزمان با جام جهانی روسیه در سال ۱۳۹۸ برنامه «زابی واکا» را برای پلت فرم آیو تولید کرد. برنامه مشهوری که حاشیه‌هایش به متن آن غالب شد و شوخی‌های مرحوم علی انصاریان و مجید یاسر، در صفحات پربازدید اینستاگرامی جاخوش کرد.
پس از آن گروه پرشان ایده با توجه به پس زمینه و گرایشاتی که داشتند تولید برنامه مذهبی «فیلیمو» با عنوان فریدا را به مناسبت ایام فاطمیه و عاشورا برعهده گرفتند.
این برنامه ایده ساخت خود را وامدار سریالی تحت عنوان «صید در پی صیاد» است. در آن سریال خاطره‌انگیز یاران و همراهان اهل بیت در کنار اشقیا به زمان حال می‌آمدند و ادوار مختلف تاریخ شیعی از زبان آنان مورد ارزیابی دوباره قرار می‌گرفت. پخش این برنامه با دوران پاندمی همزمان شد اما رویکرد ظاهرا شیعی این برنامه بسیار متفاوت با برنامه‌های مشابه بود.
«این‌همانی» مستقیم سیاسی سیستمی و نسبت دادن آن به مشی سیاسی خلافای صدر اسلام با ترفندهای رسانه‌ای را در ایام پاندمی آنچنان جلب توجه نکرد. اگر مورد توجه هم قرار گرفته رسانه‌ای پیدا نشد تا نسبت به این این‌همانی‌های مستقیم سیاسی با عملکرد خلافای صدر اسلام توجه کند.
در دو گزارش اشاره شده مشرق با محوریت برنامه ممیزی به هجو سیاسی ساختار سیاسی کشور شد و در تشریح برنامه «صداتو» و حضور آیدا نادری اینفلوئنسر کشف حجاب کرده تبدیل به نقطه کانونی گزارش شد. برای کشف نگرش تیم سازندگان کافیست واکنش‌های زوج سازنده این دو برنامه را در نسبت با آشوب‌های اخیر مورد ارزیابی قرار دهیم.
چرا آیدا نادری اینفلوئنسر کشف حجاب کرده به برنامه صداتو دعوت می‌شود؟
ریحانه سعیدیان در یکی از استوری‌هایش همزمان با فوت مرحومه مهسا امینی خود را علی رغم محجبه بودن، از مخالفان گشت ارشاد معرفی میکند و مردم را به پیوستن به این کمپین دعوت میکند؛ ناگفته پیداست که در ادامه مخالفت با گشت ارشاد، بسیاری از شرکت‌کنندگان در این کمپین‌ها با حجاب قانونی نیز به مخالفت می‌پردازند.
سعیدیان در یک استوری دیگر و واکنش به خبر اجتماع بزرگر مردم برای دفاع از مسجد، قرآن و پرچم که یکشنبه سوم مهرماه در میدان انقلاب برگزار شده با هشتگ #مهسا_امینی می‌نویسد: «شرمم میشه، شرمندم که شماها ایرانی هستید، شرمندکه عنوان شیعه را یدک می‌کشید. یا خودتان یا یه نفهمی به مقدسات توهین کردین که بتونین اجتماع قانونی تشکیل بدین و به کشته‌هاتون اسم شهید بدین!؟
می‌دونین سال‌هاست گوشهاتونو گرفتین، شکم از حرام پرشده و صدای حق، ندای حق رو نمی‌شنوین. همونهایی هستین که سه روز به ما و همه دنیا گفتین هواپیمای اوکراینی سقوط کرده و بعد که بعد از سه روز گفتن کشورهای دیگه که موشک زدن، تصاویر ماهواره‌ایش هست، تسلیم شدین و برای فرمانده‌ای که با دروغش خطاش آبرودی مارو برده بیلبورد زدین و پشتش در اومدین؟ ولی ما آبروی کشور ما ررو توی دنیا نافهمی نیروهاش باعث فحش و خنده و تومان دنیا به ما شدهف شما همون دروغگوها هستینف این بارهم قرآن سرنیزه می‌کنید.»
اشاره سعیدیان به «قرآن به سرنیزه کردن» نشان می‌دهد که برنامه «فریدا» تولید شرکت تحت مدیریت او و همسرش برای فیلیمو و تطابق خلافای صدر اسلامی و این همانی های تمثیلی و استعاری و نسبت دادن آن به شرایط فعلی در داخل کشور، در قالب یک برنامه مذهبی می‌تواند یک تحلیل بسیار جدی باشد.
سعیدیان در استوری دیگری در واکنش به همین اجتماع مردمی می‌نویسد: «من با مردمم، من هم از مردمم، اونی که به پرچم امام حسین توهین کرده از معترضین نیست، کارخودتونه که هدف وسیله اتنو توجیه میکنه، خوبی می‌دونینف شما اجتماعتونو تشکیل بدین، راستی وزارت کشور به شما مجوز قانونی میده، براتون فرصت میذارن و بهتون گوش میدن، شما آشوبگر و اغتشاش‌گر نیستن، شما خودی هستینو ما مردمیم، چی کار داریم به شماها، اصلا امام حسین ما با امام حسین شما فرق داره، امام حسین ما برادرش جونشو می‌ذاره کف دستش میره برای دختر سه ساله اب بیاره. ولی گیروان امام حسین شما دست روی بقیه بلند میکنن، هموطن می‌کشن، همه رو نامسلمون می‌خونن، دختر ده ساله سیلی می‌زنن، جوون و پیر می‌زنن، اختلاش میکنن، چون کهدزدی نیست، از آمریکا سوغاتی میارن و ... امام حسین ما هم شبیه هم نیست. همیشه می‌گفتم چی میشه که میکن عیسی به دین خودش موسی به دین خودش، الان فهمیدم ف الان می‌دونم که چی میشه.
شما با تازیانه زدن به دختر وزن و مرد و هموطن شیعه علی باشین، ما با مردن به خاطر خلخال پای زن یهودی پیرو علی هستیم. عیسی به دین خود موسی به دین خود. »
بررسی استوری بسیاری از استوری سعیدیان در حین اغتشاشات نشان می‌دهد که حمایت از فتنه ۱۴۰۱ تبدیل به بخشی از هویت برنامه‌سازانی شده است که با فیلیمو همکاری دارند.
واکنش «مدافع فیلیمو» به «جانباز مدافع حرم قطع نخاع شده»
حامد جوادزاده که به عنوان برنامه‌ساز وارد مجموعه صدا و سیما شد و تا سال‌ها در دایره برنامه سازان مورد اعتماد صدا و سیما قرار داشت در برنامه ممیزی ساختار سیاسی و فرهنگی را از را با زبان هجو به چالش می‌کشد، اما در مقابل امیرحسین حاجی‌نصیری، جانباز قطع نخاع مدافع حرم که به رفتارهای نه چندان معقولانه علی دایی پس از فتنه ۱۴۰۱ واکنش نشان می‌دهد در استوری اینستاگرامش می‌نویسد: «زمانی که شعور رو تقسیم می‌کردن، این بنده کم برخودار خدا، درگیر احکام بول و غائط بوده. او در پاراگراف پایین این استوری در قالب رادیکال‌تری می‌نویسد: حالا به مزاح میگم اینا رو یه جا جمع‌کنن بلیط بفروشن بریم از نزدیک ببینمشون درآمدزایی هم میشه. {با پوزش از تمام مدافعان حرم و مخاطبان مشرق}»
با درج این اظهارنظر باید از مسئولان ساترا و سایر نهادهای نظارتی و امنیتی که متولی نظارت بر شبکه نمایش خانگی هستند باید سئوال کرد که چگونه اجازه می‌دهند پیمانکار و مدافع فیلیمو به راحتی به جانباز مدافع حرم قطع نخاع شده توهین کند و بتواند فعالیت‌هایش را در یک پلتفرم ادامه دهد. آیا علی دایی از مقدسین و مقدسات در ساختار حاکمیتی است؟ از نظر مسئولان ساترا شأن مدافع حرمی که جانش را در کف گرفته تا خطری مرزهای این کشور را تهدید نکند بالاتر است یا زوج مدافعان فیلیمویی!؟
این توهین به مدافعان حرم در خاطره جمعی ثبت شده و نمی‌توان به سادگی اجازه داد افرادی فقط توانایی کپی کردن نمونه‌های برنامه‌های خارجی را دارند در این فضای فرصت فعالیت داشته باشند.
جوادزاده که در برنامه ممیزی ارکان سیاسی و فرهنگی کشور را به چالش می‌کشد و در مقابل کنش‌گر مشابه خودش در برنامه پاورقی با اجرای محمدرضا شهبازی در استوری اینستاگرامش می‌نویسد «شهبازی پول نفهمی‌اش را میگیرد و مدیران فعلی سینما پول بی سوادی اشان را دریافت می‌کنند. »
توسعه گرایشی تازه که از موضع براندازی حمایت میکند؟
بررسی صفحه اینستاگرام زوج جوادزاده - سعیدیان و موضع‌گیری‌های اخیر آنان نشان می‌دهد گرایشی در میان طیف عقیدتی در حوزه فرهنگ و تولیدات نمایشی در حال گسترش است که ظاهر و رفتار متشرعانه‌ای دارند اما از موضع مخالفت و گاهی براندازی حمایت می‌کنند. تعاملات و نسبت‌های این طیف که به تدریج در بخش خصوصی و پلت‌فرم‌هایی نظیر فیلیمو برخوردارتر از سایر رقبا به نظر می‌رسد، نیاز به تحلیل بیشتری دارد.
به عنوان مثال حامد جوادزاده رابطه دوستانه‌ای وحید جلیلوند دارد که با فیلم ضد امنیتی «شب، داخلی، دیوار» در جشنواره فیلم ونیز حضور داشت و توییت‌های برادرش علی جلیلوند نیاز به شرح و تفسیر ندارد. از طرفی جوادزاده از فیلم «چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت» تمجید میکند که یکی از سرمایه‌گذاران آن حامد عنقا است.
بیشتر بخوانید:
چرا اکران آنلاین «غریب» به کارویژه «فیلیمو» تبدیل شد؟ +عکس و فیلم
آقازاده موسوی لاری چگونه در ساختار فیلیمو علیه نظام تبلیغ میکند؟ +تصاویر
رابطه نزدیک جلیلوند با حامد عنقا که ظرف محتوایی فیلم «غریب» را تبدیل به بستری برای بازخوانی شعارهای آشوب‌های اخیر کرد، کاملا آشکار است و رابطه این طیف با بسیاری از برنامه سازان و مجریان که رفتار مذهبی پررنگی از خود نشان می‌دهند و در فضای فرهنگی فعالیت محوری دارند جای تامل و بررسی بیشتری دارد.
به نظر می‌رسد برنامه سازی مذهبی در سیما همچون برنامه «با حسین حرف بزن» که سعیدیان از عوامل آن بوده و کارنامه فعالیت‌های گذشته جوادزاده در صدا و سیما تبدیل به یک سپر دفاعی شده است.
شنیده‌ها درباره ریحانه سعیدیان همسر جوادزاده که تاثیر فراوانی در گرایشات اخیر او داشته است نیاز به تحلیل تفسیر بیشتری دارد. یکی از این شنیده‌ها که با توجه به عقبه فکری فیلیمو و سمت و سوی فرهنگی محمدجواد شکوری مقدم باید مورد توجه نهادهای ناظر قرار بگیرد، ارتباط خانم سعیدیان با مدرسه رفاه است که در صورت صحت، گره گشای بسیاری از ابهامات درباره عملکرد و عقاید این گروه خواهد بود.
۱۰:۱۲ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۳
۰۰:۱۶ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۴
۰۰:۲۱ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۴
۰۱:۰۸ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۴
